Người tiêu dùng phải tự bảo vệ mình

15/03/2010 16:48

LSO-Hàng hoá không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, hàng hoá thiếu định lượng, hàng giả, hàng nhái… là thực trạng làm đau đầu các nhà chức năng. Làm thế nào để bảo vệ người tiêu dùng – có nhiều ý kiến về câu hỏi này, nhưng theo Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (BVQLNTD) tỉnh Lạng Sơn thì: trước tiên người tiêu dùng (NTD) hãy tự bảo vệ mình.Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Gia Tuấn, Phó Giám đốc Sở Công thương – Chủ tịch Hội BVQLNTD tỉnh Lạng Sơn cho biết: do nhu cầu bức thiết từ phía NTD và ở cả cấp độ quản lý nhà nước, từ ngày 7/3/2009, Hội BVQLNTD tỉnh Lạng Sơn đã được thành lập. Hơn 1 năm qua, hội đã có nhiều hoạt động nhằm bảo vệ quyền lợi NTD trên địa bàn tỉnh. Tuy vậy, hiện công tác bảo vệ NTD quyền lợi NTD dù đã có những chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Theo ông Tuấn, Sở Công thương là cơ quan được giao quản lý về mặt nhà nước trong việc BVQLNTD. Tuy nhiên, các cơ...

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Gia Tuấn, Phó Giám đốc Sở Công thương – Chủ tịch Hội BVQLNTD tỉnh Lạng Sơn cho biết: do nhu cầu bức thiết từ phía NTD và ở cả cấp độ quản lý nhà nước, từ ngày 7/3/2009, Hội BVQLNTD tỉnh Lạng Sơn đã được thành lập. Hơn 1 năm qua, hội đã có nhiều hoạt động nhằm bảo vệ quyền lợi NTD trên địa bàn tỉnh. Tuy vậy, hiện công tác bảo vệ NTD quyền lợi NTD dù đã có những chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế.

Theo ông Tuấn, Sở Công thương là cơ quan được giao quản lý về mặt nhà nước trong việc BVQLNTD. Tuy nhiên, các cơ quan khác như Sở KH&CN lại quản lý về mặt tiêu chuẩn, đo lường chất lượng hàng hoá, Sở Y tế quản lý các vấn đề liên quan đến VSATTP, Sở NN&PTNT quản lý về quy trình sản xuất nông sản… Các vấn đề này tựu trung lại đều liên quan đến thị trường và chắc chắn là liên quan đến NTD. Liên quan đến nhau nhưng sự phối hợp chưa thực sự đồng bộ giữa các ngành đã khiến công tác BVQLNTD trên địa bàn tỉnh chưa hiệu quả.

Lực lượng QLTT kiểm tra hàng hóa

Đúng như vậy, thời gian qua chất lượng hàng thực phẩm kém, ảnh hưởng đến sức khoẻ NTD nổi lên là một vấn đề lớn. Có những vi phạm vẫn diễn ra hàng ngày như: hàng hoá thiếu định lượng, hàng nhái…, nhưng hơn 1 năm qua Hội BVQLNTD vẫn chưa nhận được một lá đơn khiếu nại nào của NTD. Vậy, phải chăng trên thị trường Lạng Sơn không có sai phạm? Điều này được phủ nhận ngay qua số liệu của lực lượng quản lý thị trường, trong năm 2009, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh đã kiểm tra 4.674 vụ, phát hiện 1.965 vụ vi phạm hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ…, đơn vị tịch thu hàng hóa trị giá trên 17 tỷ đồng. Trao đổi về vấn đề đơn khiến nại, ông Bùi Gia Tuấn cho rằng, không có đơn là do tâm lý của mọi người ngại đi kiện cáo. NTD mua phải mớ rau, miếng thịt, con cá không đủ định lượng thì họ coi là chuyện nhỏ. Giá trị hàng hoá không đáng là bao, việc khiếu kiện lại mất nhiều thời gian nên họ không bỏ công sức vào việc đó và họ chấp nhận cho qua. Do vậy, việc NTD không làm đơn khiếu nại tức là họ đã không tự bảo vệ mình, hơn nữa việc họ không khiếu nại cũng khiến công tác thanh, kiểm tra của Hội BVQLNTD bị hạn chế.

Hội BVQLNTD cho biết, việc bảo vệ NTD trên thế giới được quan tâm khá sớm, và năm 1985 Quốc tế NTD đã ra bản hướng dẫn bảo vệ tiêu dùng của Liên Hiệp quốc thì NTD có 8 quyền là: Quyền được thoả mãn, quyền được an toàn, quyền được thông tin, quyền được lựa chọn, quyền được lắng nghe, quyền được bồi thường, quyền được giáo dục về tiêu dùng, quyền được có một môi trường lành mạnh và bền vững; cùng đó là 5 trách nhiệm cơ bản: biến phê bình, biến hành động, quan tâm đến xã hội, hiểu biết về tiêu dùng, có ý thức cộng đồng cao. Điểm qua vậy để thấy rằng, NTD Lạng Sơn hiện vẫn chưa nhận thức đúng quyền của mình được hưởng, cũng như trách nhiệm của mình đối với xã hội. Ngoài ra, một trong 8 quyền của NTD là quyền được thông tin, nhưng quyền lợi này vẫn chưa được đáp ứng đầy đủ. Mặc dù chúng ta đã có quy định về thông tin nhãn mác, bao bì hàng hoá nhưng hiện nay vẫn còn nhiều hàng hoá không có thông tin, hoặc thông tin cảnh bảo ghi rất nhỏ, ghi không đầy đủ, thậm chí còn có thông tin giả, sai sự thật về xuất xứ của hàng hoá…

Trong thời điểm hiện nay, khi mà Hội BVQLNTD còn gặp khó khăn về nhân sự, kinh phí hoạt động…, thì đầu tiên NTD phải tự biết cách bảo vệ mình bằng việc đọc kỹ thông tin trên bao bì, nhãn mác, quan sát hình thức bên ngoài trước khi mua. Khi mua phải hàng kém chất lượng, không đảm bảo định lượng, không đảm bảo vệ sinh nên phản ánh ngay, đặc biệt là phải mạnh dạn khiếu nại lên các cơ quan chức năng để kịp thời có phương án xử lý. Ngày NTD quốc tế 15/3 năm nay với chủ đề: “Tiền của chúng ta, quyền của chúng ta”, NTD tỉnh Lạng Sơn hãy tự bảo vệ mình để trở thành NTD thông thái.

Trí Dũng