Sau một năm thực hiện BHTN cho người lao động

09/04/2010 09:17

LSO-Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2009. Qua hơn một năm triển khai, nhiều người lao động (NLĐ) trên địa bàn tỉnh ta đã được tiếp cận với chế độ chính sách mới này và phần nào hiểu được rằng thông qua đó quyền lợi của bản thân họ sẽ được đảm bảo hơn. Tuy nhiên, trên thực tế, từ việc hiểu đến việc tham gia thực hiện vẫn còn nhiều tồn tại đáng lo ngại…Quỹ BHTN thể hiện tính cộng đồng chia sẻHàng năm, cả nước có trên 1 triệu người bước vào tuổi lao động, nhưng khả năng thu hút lao động của nền kinh tế lại có hạn. Bên cạnh đó, trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chuyển đổi cơ cấu kinh tế, đổi mới, sắp xếp doanh nghiệp nhà nước, một bộ phận không nhỏ lao động do nhiều nguyên nhân khác nhau bị mất việc làm, đời sống rất khó khăn, ảnh hưởng đến an sinh xã hội. BHTN ra đời có ý nghĩa quan trọng góp phần giúp NLĐ ổn định đời sống và hỗ trợ cho NLĐ...

LSO-Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2009. Qua hơn một năm triển khai, nhiều người lao động (NLĐ) trên địa bàn tỉnh ta đã được tiếp cận với chế độ chính sách mới này và phần nào hiểu được rằng thông qua đó quyền lợi của bản thân họ sẽ được đảm bảo hơn. Tuy nhiên, trên thực tế, từ việc hiểu đến việc tham gia thực hiện vẫn còn nhiều tồn tại đáng lo ngại…

Quỹ BHTN thể hiện tính cộng đồng chia sẻ

Hàng năm, cả nước có trên 1 triệu người bước vào tuổi lao động, nhưng khả năng thu hút lao động của nền kinh tế lại có hạn. Bên cạnh đó, trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chuyển đổi cơ cấu kinh tế, đổi mới, sắp xếp doanh nghiệp nhà nước, một bộ phận không nhỏ lao động do nhiều nguyên nhân khác nhau bị mất việc làm, đời sống rất khó khăn, ảnh hưởng đến an sinh xã hội. BHTN ra đời có ý nghĩa quan trọng góp phần giúp NLĐ ổn định đời sống và hỗ trợ cho NLĐ được học nghề và tìm việc làm, sớm đưa họ trở lại làm việc.

Đối với tỉnh ta, ngay từ khi triển khai thực hiện, cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) từ tuyến tỉnh đến tuyến huyện, thành phố đã phối hợp với các đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ) tiến hành rà soát đối tượng tham gia BHTN. Tuy nhiên, thật khó có thể thống kê được số đối tượng cũng như đơn vị SDLĐ phải tham gia BHTN trên địa bàn tỉnh bởi liên quan đến quy định về phạm vi điều chỉnh các đối tượng tham gia BHTN. Vì thế, tính đến hết năm 2009, toàn tỉnh ghi nhận có 26.996 người thuộc 931 đơn vị tham gia BHTN với số thu trên 9,6 tỷ đồng, bằng 62,82% số người đang tham gia BHXH bắt buộc. Trong đó đáng chú ý có một số khối quản lý đối tượng lao động tham gia BHTN đông như: khối doanh nghiệp nhà nước có 6.573 người thuộc 77 đơn vị; khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh có 2.504 lao động thuộc 85 đơn vị; khối hành chính sự nghiệp, Đảng, đoàn có 17.280 người thuộc 720 đơn vị…

Bảo hiểm thất nghiệp sẽ đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

Trao đổi với phóng viên, chị Vi Thị Nụ, Trưởng phòng quản lý thu BHXH, BHXH tỉnh cho biết: Hiện nay mặc dù đã được tuyên truyền nhiều nhưng một số NLĐ cũng như chủ SDLĐ vẫn chưa hiểu rõ về chính sách này, vì vậy nhiều người cho rằng “làm sao tôi có thể mất việc làm được mà tham gia BHTN”…Theo tìm hiểu của phóng viên thì tâm lý đó rơi vào phần lớn số lao động viên chức trong ngành y và ngành Giáo dục. Bởi đó là một trong những đối tượng tham gia đóng BHTN theo quy định của Luật BHXH về BHTN. Một vấn đề nữa cũng cần được đặt ra, không phải NLĐ nào cũng “thích” thực hiện BHTN. Trong điều kiện giá cả ngày càng tăng và suy giảm kinh tế đang tác động rõ rệt hiện nay, thu nhập của NLĐ vốn đang bị thu hẹp. Nhiều NLĐ không muốn đồng lương của mình tiếp tục bị hao hụt, nhất là họ khó thấy được lợi ích của nó, trừ khi thất nghiệp.

Cần lắm sự vào cuộc của các đơn vị SDLĐ

Từ thực tế trên chúng ta có thể nhìn thấy những khó khăn, vướng mắc của cơ quan BHXH hiện nay trong việc thực hiện thu BHTN. Song, để chính sách mới đi vào cuộc sống thực sự rất cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành liên quan, đặc biệt là các đơn vị SDLĐ trên địa bàn tỉnh. Chị Nụ cho biết thêm: Hiện nay, theo Nghị định số 127/2008/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật BHXH về BHTN thì việc áp dụng thu BHTN đối với các doanh nghiệp có từ 10 lao động trở lên cũng là một vấn đề bất cập. Bởi lẽ nhiều doanh nghiệp có 9 lao động thì NLĐ cũng không được tham gia BHTN vì đơn vị SDLĐ có số lao động dưới mức quy định của Nghị định. Thế nhưng có cơ quan, đơn vị có 30-40 lao động chủ yếu là công chức nhưng chỉ có 1 viên chức thì cũng được tham gia BHTN do viên chức đó thuộc đối tượng tham gia BHTN theo quy định. Vấn đề này xét về lâu dài gây nên nhiều thiệt thòi cho NLĐ hiện đang làm trong các doanh nghiệp sử dụng ít lao động mà bản thân họ thuộc đối tượng được tham gia đóng BHTN.

Để có sự vào cuộc của các đơn vị SDLĐ, ông Hoàng Kim Lanh, Phó giám đốc BHXH tỉnh cho rằng cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền sâu rộng, hiệu quả hơn nữa. Thông qua đó nâng cao nhận thức cho người SDLĐ về trách nhiệm của họ. Đồng thời cũng phải tuyên truyền để NLĐ được biết tự bảo vệ quyền lợi của mình bằng cách yêu cầu chủ SDLĐ phải thực hiện đúng theo quy định. Hơn nữa, cần phát huy vai trò của tổ chức công đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi cho NLĐ. Tăng cường phối hợp với cơ quan quản lý lao động và thanh tra liên ngành tổ chức thanh tra, kiểm tra thường xuyên các đơn vị SDLĐ đối với việc thực hiện chính sách đóng BHTN cho NLĐ tại đơn vị.

Lời kết

BHTN là một chế độ mới, rất cần thiết đối với NLĐ trong cơ chế thị trường vì nó không những đảm bảo cuộc sống của chính NLĐ khi bị mất việc mà nó còn chia sẻ rủi ro giữa những NLĐ đang làm việc với những người bị mất việc. Vì vậy, để thực hiện hiệu quả chính sách mới này, trong thời gian tới thiết nghĩ rất cần sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của các cấp, ngành chức năng, chủ SDLĐ cũng như NLĐ trên địa bàn tỉnh. Có như vậy chế độ chính sách này mới thực sự phù hợp và đóng góp một phần vào việc đảm bảo an sinh xã hội của tỉnh nhà.

Thanh Huyền